Είναι οι κύριοι θεοί της Ελληνικής μυθολογίας που κατοικούσαν στην κορυφή του Ολύμπου. Οι Ολύμπιοι θεοί κέρδισαν την εξουσία νικώντας τους Τιτάνες στην Τιτανομαχία.
Στην πραγματικότητα οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν κάποιο συγκεκριμένο δωδεκάθεο, αλλά υπήρχαν μεγάλοι και μικρότεροι θεοί και άλλοι που λατρεύονταν τοπικά π.χ. ο Δίας, ο Ποσειδώνας και ο Άδης ήταν οι μεγαλύτεροι θεοί, ενώ ο Διόνυσος ήταν μικρότερος θεός. Το δωδεκάθεο είναι έννοια που σχηματίστηκε από δυτικούς λόγιους τον 16ο-17ο αιώνα και έχει εμφανιστεί με διάφορες συνθέσεις ανάμεσα σε 14 θεούς.
Οι θεότητες που, κατά παράδοση, αποτελούσαν το δωδεκάθεο είναι:
Ζευς ή Δίας --- Ο πατέρας των Θεών και ο σπουδαιότερος από αυτούς. Θεός των καιρικών φαινομένων, προστάτης των ξένων, της οικογένειας και της γονιμότητας. Λατρευόταν ως ο σοφός θεός που καθόριζε τις τύχες των ανθρώπων και ρύθμιζε την ηθική τάξη του κόσμου.
Ήρα ---- Αδελφή και σύζυγος του Δία. Ήταν προστάτιδα του γάμου και της συζυγικής πίστης.
Ποσειδώνας ---- Θεός της θάλασσας, των ποταμών, των πηγών των πόσιμων νερών και γενικά του υγρού στοιχείου.
Δήμητρα --- Θεά της γης, της γεωργίας , της χλωρίδας, της τροφής, του γάμου και προστάτιδα των γεωργών.
Εστία ---- Η Εστία ήταν η μεγαλύτερη κόρη και το πρώτο παιδί του Κρόνου και της Ρέας, γι' αυτό και τέθηκε επικεφαλής όλων των μεγάλων Θεοτήτων. Προστάτιδα της οικογενειακής ευτυχίας, είχε ως ιερό της το κέντρο του σπιτιού και δεν της προσφερόταν μόνο η πρώτη, αλλά και η τελευταία θυσία σε κάθε γιορταστική σύναξη του ανθρώπου. Η Εστία, η Αθηνά και η Άρτεμη, ήταν οι μόνες Θεές που πάνω τους δεν είχε δύναμη η Αφροδίτη (που είχε υποτάξει το σύνολο Θεών και ανθρώπων).
Αφροδίτη ---- Θεά της ομορφιάς και του έρωτα.
Απόλλων --- Θεός της μαντικής τέχνης, της μουσικής και του χορού, της ηθικής τάξης και της λογικής. Ήταν ακόμα θεραπευτής θεός.
Άρης --- Θεός της μάχης και του πολέμου.
Άρτεμις --- Θεά της άγριας φύσης, του κυνηγιού, των ζώων και της γονιμότητας.
Αθηνά --- Θεά της Σοφίας, των τεχνών και του σώφρονος πολέμου
Ήφαιστος --- Θεός της φωτιάς, των ηφαιστείων, της μεταλλουργίας και προστάτης των τεχνιτών. Ήταν ακόμα ο κατασκευαστής των όπλων των θεών.
Ερμής --- Ήταν ο αγγελιαφόρος των θεών, κήρυκας και ψυχοπομπός, προστάτης του εμπορίου, των ταξιδιωτών αλλά και των ληστών.
Πλούτωνας [ή Άδης, κατά την πρώιμη αρχαιότητα] : Θεός του Κάτω και του Αόρατου Κόσμου.
Διόνυσος: Θεός του δράματος και του παιχνιδιού, θεός του κρασιού. Συνδέεται επίσης με τη γονιμότητα.
Έρως : Θεός του έρωτα.
Ήβη : Θεά της νεότητας.
Ιασώ : Θεά της ίασης.
Παν : Θεός της πανίδας και των ποιμένων.
Περσεφόνη : Θεά των εποχών[κόρη της Δήμητρας].
Αίολος : Θεός των ανέμων.
Θέμις : Θεά της δικαιοσύνης.
Κυβέλη: Θεά της γονιμότητας.
Έρις : Θεά της ζήλιας και της διχόνοιας
Κατά τόπους το Δωδεκάθεο άλλαζε. Σε κάποιες περιοχές στο Δωδεκάθεο έμπαιναν η Εστία και ο Πλούτωνας αλλά και τοπικές θεότητες, κυρίως ποταμών, επειδή διαδραμάτιζαν ουσιαστικό ρόλο στην επιβίωση των ανθρώπων.
Οι θεότητες που, κατά παράδοση, αποτελούσαν το δωδεκάθεο είναι:
Ζευς ή Δίας --- Ο πατέρας των Θεών και ο σπουδαιότερος από αυτούς. Θεός των καιρικών φαινομένων, προστάτης των ξένων, της οικογένειας και της γονιμότητας. Λατρευόταν ως ο σοφός θεός που καθόριζε τις τύχες των ανθρώπων και ρύθμιζε την ηθική τάξη του κόσμου.
Ήρα ---- Αδελφή και σύζυγος του Δία. Ήταν προστάτιδα του γάμου και της συζυγικής πίστης.
Ποσειδώνας ---- Θεός της θάλασσας, των ποταμών, των πηγών των πόσιμων νερών και γενικά του υγρού στοιχείου.
Δήμητρα --- Θεά της γης, της γεωργίας , της χλωρίδας, της τροφής, του γάμου και προστάτιδα των γεωργών.
Εστία ---- Η Εστία ήταν η μεγαλύτερη κόρη και το πρώτο παιδί του Κρόνου και της Ρέας, γι' αυτό και τέθηκε επικεφαλής όλων των μεγάλων Θεοτήτων. Προστάτιδα της οικογενειακής ευτυχίας, είχε ως ιερό της το κέντρο του σπιτιού και δεν της προσφερόταν μόνο η πρώτη, αλλά και η τελευταία θυσία σε κάθε γιορταστική σύναξη του ανθρώπου. Η Εστία, η Αθηνά και η Άρτεμη, ήταν οι μόνες Θεές που πάνω τους δεν είχε δύναμη η Αφροδίτη (που είχε υποτάξει το σύνολο Θεών και ανθρώπων).
Αφροδίτη ---- Θεά της ομορφιάς και του έρωτα.
Απόλλων --- Θεός της μαντικής τέχνης, της μουσικής και του χορού, της ηθικής τάξης και της λογικής. Ήταν ακόμα θεραπευτής θεός.
Άρης --- Θεός της μάχης και του πολέμου.
Άρτεμις --- Θεά της άγριας φύσης, του κυνηγιού, των ζώων και της γονιμότητας.
Αθηνά --- Θεά της Σοφίας, των τεχνών και του σώφρονος πολέμου
Ήφαιστος --- Θεός της φωτιάς, των ηφαιστείων, της μεταλλουργίας και προστάτης των τεχνιτών. Ήταν ακόμα ο κατασκευαστής των όπλων των θεών.
Ερμής --- Ήταν ο αγγελιαφόρος των θεών, κήρυκας και ψυχοπομπός, προστάτης του εμπορίου, των ταξιδιωτών αλλά και των ληστών.
Άλλες θεότητες της ελληνικής μυθολογίας είναι:
Πλούτωνας [ή Άδης, κατά την πρώιμη αρχαιότητα] : Θεός του Κάτω και του Αόρατου Κόσμου.
Διόνυσος: Θεός του δράματος και του παιχνιδιού, θεός του κρασιού. Συνδέεται επίσης με τη γονιμότητα.
Εκάτη : Θεά της μαγείας.
Έρως : Θεός του έρωτα.
Ήβη : Θεά της νεότητας.
Ιασώ : Θεά της ίασης.
Παν : Θεός της πανίδας και των ποιμένων.
Περσεφόνη : Θεά των εποχών[κόρη της Δήμητρας].
Αίολος : Θεός των ανέμων.
Θέμις : Θεά της δικαιοσύνης.
Κυβέλη: Θεά της γονιμότητας.
Έρις : Θεά της ζήλιας και της διχόνοιας
Κατά τόπους το Δωδεκάθεο άλλαζε. Σε κάποιες περιοχές στο Δωδεκάθεο έμπαιναν η Εστία και ο Πλούτωνας αλλά και τοπικές θεότητες, κυρίως ποταμών, επειδή διαδραμάτιζαν ουσιαστικό ρόλο στην επιβίωση των ανθρώπων.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου