14) ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ - ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

Ο Φίλιππος θέλησε να διδάξει τον γιό του ο σπουδαιότερος φιλόσοφος όλων των εποχών, ο Αριστοτέλης. 

Ο φιλόσοφος τότε ζούσε στην Μυτιλήνη αφού ο Φίλιππος είχε

καταστρέψει την γενέτειρα του, τα Στάγειρα Χαλκιδικής.

Μήνυσε λοιπόν στον Φίλιππο πως δεν επιθυμεί να διδάξει στον γιό εκείνου που κατέστρεψε την πατρίδα του.

Τότε ο Φίλιππος ξανάχτισε τα Στάγειρα, κι επέτρεψε στους κατοίκους να επιστρέψουν.

Μάλιστα έχτισε μία σχολή στην Μίεζα, στο Ιερό Άλσος των Νυμφών, όπου ο Αριστοτέλης ανέλαβε την διαπαιδαγώγηση του Αλεξάνδρου και άλλων παιδιών, γόνων επιφανών ανδρών της εποχής.

13) ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

Η σκέψη και η σχολή του Αριστοτέλη δεν συνάντησαν μεγάλη απήχηση κατά την ελληνιστική και ελληνορωμαϊκή περίοδο, ούτε και κατά την παλαιοχριστιανική περίοδο.

Εξαίρεση αποτέλεσαν οι εργασίες σχολιαστών όπως του Σιμπλίκιου, του Θεμιστίου κ.ά.

Στους κόλπους, όμως, της σχολαστικής φιλοσοφίας, τα αριστοτελικά κείμενα αποτέλεσαν επίσημα κείμενα και θεωρήθηκαν η επιτομή της φιλοσοφίας ύστερα από την επεξεργασία και την ερμηνεία τους σύμφωνα με τα δόγματα της παπικής Εκκλησίας από τον Θωμά τον Ακινάτη.

12) Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΘΙΚΗ)

Η νόηση όμως στον άνθρωπο δεν έχει μόνο γνωστική αποστολή.

Είναι επίσης ρυθμιστής του θυμικού, των ορμών, των επιθυμιών και των παθών.

Ο ρόλος της, ηθικός και πρακτικός, είναι να επιβάλλει και εδώ το λογικό μέτρο. Καθετί που δεν είναι λογικό χαρακτηρίζεται ως υπερβολή ή έλλειψη και αποτελεί το αντίθετο της αρετής.

Η αριστοτελική ηθική είναι ορθολογική.

Αν ο σκοπός κάθε ανθρώπινης πράξης προσδιορίζεται από την αναζήτηση της ευδαιμονίας, η ευδαιμονία (που ανήκει στον άνθρωπο και ανταποκρίνεται στην ιδιαίτερη φύση του) απορρέει από την ικανοποίηση του πιο πολύτιμου, του πιο χαρακτηριστικά ανθρώπινου στοιχείου, του νου.

11) Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ)

Κατά τον Αριστοτέλη, η έκθεση των πραγμάτων όπως θα μπορούσαν να συμβούν, σε αντίθεση με την ιστορική εξακρίβωση των όσων πραγματικά διαδραματίστηκαν, αποτελεί έργο του ποιητή.

Η ποίηση πλησιάζει έτσι περισσότερο στη φιλοσοφία παρά στην ιστορία, γιατί καταγίνεται με το γενικό μέλλον και όχι με το ειδικό και εξακριβωμένο.


Πηγή της ποιητικής δημιουργίας, με την ευρύτερη έννοια του όρου (είτε δηλαδή με τη μορφή του έπους είτε της τραγωδίας και της κωμωδίας είτε του κιθαρισμού και της
μελωδίας) είναι η ανθρώπινη τάση για μίμηση και κατανόηση.

10) Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ)

Το κράτος, όργανο κατοχύρωσης της δικαιοσύνης, είναι ο χώρος όπου δύναται να πραγματοποιηθεί η ευδαιμονία που ανταποκρίνεται στην ανθρώπινη φύση με την άσκηση της αρετής.

Ο Αριστοτέλης δεν προσέφυγε στην περιγραφή ενός ιδεατού κράτους, όπως ο Πλάτων, αλλά επανεξέτασε το συγκεκριμένο θέμα, δηλαδή τα πραγματικά κράτη και τον χαρακτήρα τους.

Κράτος σημαίνει άσκηση εξουσίας.

Η εξουσία αυτή μπορεί να ασκείται από έναν μόνο άρχοντα, από τους λίγους άριστους ή από ολόκληρο τον λαό.

Όμως, καμιά από τις αντίστοιχες μορφές (μοναρχία, αριστοκρατία, δημοκρατία) δεν είναι από μόνη της μοναδική και άριστη.

Και αντίστροφα, καθεμία από αυτές τις μορφές, όταν χάνει τον ρόλο της ως οργάνου με σταθερό σκοπό τη δικαιοσύνη και το κοινό καλό, όταν γίνεται αυτοσκοπός και υπηρετεί ιδιοτελή συμφέροντα, ξεπέφτει αντίστοιχα σε παραφθαρμένη μορφή (τυραννία, ολιγαρχία, δημαγωγία ή οχλαγωγία).

9) Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (ΓΙΑ ΤΗ ΛΟΓΙΚΗ)

Η λογική είναι κώδικας μεθόδου αλλά και καταστατικός χάρτης, ο οποίος με τις γενικές αρχές του αποτελεί το θεμέλιο και το σχεδιάγραμμα συγχρόνως της αριστοτελικής φιλοσοφίας, πρωτοεμφανιζόμενος ως ειδικός επιστημονικός κλάδος από τον Σταγειρίτη φιλόσοφο.

Στο «Όργανον» σκιαγραφούνται μεταφυσικές, φυσικές, ηθικές, πολιτικές και αισθητικές διδασκαλίες.

Ο γενικός αυτός χαρακτήρας της εξηγεί την ευρύτερη απήχηση της αριστοτελικής λογικής, που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί (και αυτό ακριβώς έγινε) για πνευματικές
εμπειρίες διαφορετικές από τις αριστοτελικές.

8) Η ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ)

Ο άνθρωπος, «ζώον έμφρον», είναι προικισμένος με νου, αισθητικότητα και μνήμη. Νους είναι η ικανότητα αντίληψης των εννοιών, δηλαδή της ουσίας των πραγμάτων.

Ο νους ξεκινά και στηρίζεται στις μαρτυρίες των αισθήσεων, αλλά δεν σταματά σ’ αυτές: τις συγκρίνει και βρίσκει το κοινό σημείο ανάμεσά τους με την αφαιρετική διαδικασία, με σκοπό να φτάσει στην έννοια.

Η αισθητική εμπειρία είναι το υλικό προς διαμόρφωση και πάλι, πρώτο δεδομένο και προϋπόθεση του νοητικού έργου:

«ουδέν εν τω νω, ο μη πρότερον εν τη αισθήσει».

Ο νους όμως αυτός, στενά δεμένος με την ύλη που διαμορφώνει, δεν είναι ο αυθεντικός «ενεργεία» νους, δηλαδή ο θείος νους.